Prof. Zbigniew Ciesielski

Profesor Zbigniew Ciesielski urodził się w Gdyni w 1934 r. W 1958 r. ukończył studia magisterskie z matematyki na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu. W 1960 r., zaledwie dwa lata po ukończeniu studiów, uzyskał stopień doktora nauk matematycznych. Jego promotorem był prof. Władysław Orlicz, jeden z twórców analizy funkcjonalnej. W 1963 r. habilitował się w Instytucie Matematycznym PAN w Warszawie. W 1969 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1974 r. profesora zwyczajnego. W 1973 r., w wieku zaledwie 39 lat, został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk. Od roku 1986 jest członkiem rzeczywistym PAN. W roku 2001 został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności, a od 2013 r. jest jej członkiem czynnym.

Rada Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego powołała trzech recenzentów: prof. Stanisława Kwapienia z Uniwersytetu Warszawskiego oraz prof. Wiesława Pleśniaka i prof. Józefa Siciaka z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Opinie recenzentów są jednoznacznie pozytywne, wszyscy z najwyższym uznaniem odnieśli się do osiągnięć naukowych Profesora Ciesielskiego.

Profesor Zbigniew Ciesielski jest wybitnym matematykiem, cieszącym się ogromnym uznaniem polskiego i międzynarodowego środowiska. Opublikował ponad 100 prac w czasopismach o najwyższej renomie matematycznej. Jego zainteresowania badawcze są bardzo szerokie. Profesor Ciesielski jest wybitnym specjalistą w zakresie teorii prawdopodobieństwa i procesów stochastycznych oraz analizy funkcjonalnej: teorii aproksymacji i baz w przestrzeniach funkcyjnych. Sławę przyniosły mu badania dotyczące procesów gaussowskich i ruchów Browna oraz prace nad bazami Schaudera, w szczególności nad układem Franklina w przestrzeniach funkcji ciągłych. Szczególny rozgłos przyniosło mu skonstruowanie w 1969 r. bazy w przestrzeni funkcji różniczkowalnych w sposób ciągły określonych na kwadracie. Jego prace na temat funkcji giętych stały się fundamentem intensywnego rozwoju w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku teorii falek, mającej zastosowania w technice przekazywania danych. Jego konstrukcja procesu Wienera weszła do podręczników uniwersyteckich i jest znana pod nazwą konstrukcji Ciesielskiego.

Równie imponujący jest dorobek Profesora Zbigniewa Ciesielskiego w kształceniu kadry naukowej. Wypromował dwunastu doktorów, z których czterech ma tytuł naukowy profesora, a czterech innych uzyskało stopień doktora habilitowanego. Dwaj jego wybitni uczniowie, prof. Stanisław Kwapień i prof. Jerzy Zabczyk, są członkami rzeczywistymi PAN. Rodzina naukowa Profesora Ciesielskiego, utworzona z jego uczniów i uczniów jego uczniów, jest wyjątkowo liczna i składa się z blisko sześćdziesiąt osób. Matematyka polska zawdzięcza Mu powstanie trzech silnych ośrodków probabilistyki: w Warszawie, Toruniu i Gdańsku, stworzonych przez Jego uczniów lub współpracowników.

Profesor Zbigniew Ciesielski był członkiem licznych komitetów naukowych i programowych prestiżowych konferencji międzynarodowych, m.in. Komitetu Programowego I Europejskiego Kongresu Matematyków w Paryżu w 1992 r. oraz członkiem jury nagród II Europejskiego Kongresu Matematyków w Budapeszcie w roku 1996. Wchodzi, bądź wchodził, w skład komitetów redakcyjnych wielu czasopism o międzynarodowym zasięgu, np. „Studia Mathematica”, „Dissertationes Mathematicae”, „Biuletyn PAN”, „Probability and Mathematical Statistics”, „Analysis”, „Numerical Functional Analysis and Optimization”, „Approximation Theory and its Applications” i innych. W 1974 r. został zaproszony do wygłoszenia odczytu na Międzynarodowym Kongresie Matematyków w Vancouver.

Wiele czasu i energii poświęcał działalności organizacyjnej na rzecz polskiej nauki. Był członkiem, a także przewodniczącym V Sekcji Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów; członkiem Komitetu Nagród Państwowych; prezesem Polskiego Towarzystwa Matematycznego w latach 1981–1983; członkiem Zespołu Nauk Matematycznych, Fizycznych i Astronomii Komitetu Badań Naukowych w latach 1997–2000. Pełnił odpowiedzialne funkcje w strukturach PAN, był m.in. zastępcą Dyrektora Instytutu Matematycznego PAN, kierownikiem Instytutu Matematycznego PAN w Gdańsku, członkiem Rady Naukowej Międzynarodowego Centrum Matematycznego im. Stefana Banacha. W latach 1993–1995 był członkiem Prezydium PAN oraz przewodniczącym Oddziału Gdańskiego PAN.

Za swoją działalność był wielokrotnie nagradzany, w tym również Nagrodą Państwową I stopnia w 1988 r., nagrodą Prezesa Rady Ministrów za wybitne osiągnięcia naukowe w 2000 r. oraz wszystkimi ważniejszymi polskimi nagrodami i medalami przeznaczonymi dla matematyków: Medalem im. Stefana Banacha (1992), Medalem im. Władysława Orlicza (1994, czy Medalem im. Wacława Sierpińskiego (2000). W 1983 r. otrzymał Nagrodę Fundacji Alfreda Jurzykowskiego z Nowego Jorku, w 1996 r., Nagrodę Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza. Uniwersytet Poznański uhonorował go w 2011 r. uroczystym odnowieniem doktoratu, po pięćdziesięciu latach od jego uzyskania.

Profesor Zbigniew Ciesielski przez prawie całe życie zawodowe jest związany z Trójmiastem. Współpracował przez wiele lat z Wyższą Szkołą Pedagogiczną w Gdańsku oraz z powstałym na jej bazie Uniwersytetem Gdańskim.

W konkluzjach opinii recenzenci stwierdzili:

         Profesor Stanisław Kwapień: „Wpływ Profesora Ciesielskiego na rozwój polskiej matematyki w drugiej połowie XX wieku jest trudny do przecenienia. […] Z wielką radością powitam nadanie mu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego. Moim zdaniem zasługuje on na ten tytuł jak nikt inny”.

        Profesor Wiesław Pleśniak: „Obdarzenie tego wyjątkowego twórcy przez Uniwersytet Gdański wysoką godnością akademicką, jaką jest doktorat honoris causa, byłoby w pełni uzasadnioną podzięką za jego ofiarną i owocną służbę dla polskiej i światowej nauki, a także dla społeczności naukowej Trójmiasta. Zbigniew Ciesielski, jak rzadko kto, na to wyróżnienie zasłużył. Gorąco popieram to wyróżnienie”.

         Profesor Józef Siciak: „Wysoka pozycja naukowa Profesora Zbigniewa Ciesielskiego, międzynarodowe uznanie, jakim się cieszy, oraz Jego wybitny wkład w rozwój matematyki (nie tylko w Polsce) w pełni uzasadniają wniosek o nadanie Mu tytułu doktora honoris causa Uniwersytetu Gdańskiego”.