Wywiad z prof. Markiem Żukowskim w Radiu UG MORS

Zapraszamy do wysłuchania w Radiu UG MORS wywiadu z prof. dr hab. Markiem Żukowskim, który opowiedział jak doszło do powstania i czym będzie się zajmowała druga powołana na Uniwersytecie Gdańskim Międzynarodowa Agenda Badawcza - Międzynarodowe Centrum Teorii Technologii Kwantowych. W czasie wywiadu, spontanicznie, wspólnie z profesorem ogłosiliśmy konkurs. Do wygrania kalendarze Uniwersytetu Gdańskiego. Do usłyszenia we wtorek o godzinie 12, w czwartek o godzinie 10 i w piątek o godzinie 12.

Prof. dr hab. Marek Żukowski Wydział Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego

Podstawami mechaniki kwantowej i kwantową interferometrią zajmuje się od 1987 roku. Jest autorem ponad 150 prac naukowych, cytowanych jak dotąd 6000 razy. Jego artykuły można znaleźć między innymi w czołowym czasopiśmie amerykańskim Physical Reviev Letters oraz w Nature. S

Otrzymane  wyróżnienia to Nagroda Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej („Polski Nobel”) za badania wielofotonowych stanów splątanych, które doprowadziły do przyczynowości informacyjnej jako zasady fizyki (2013), Nagroda Naukowa im. Marii Skłodowskiej-Curie Polskiej Akademii Nauk w dziedzinie fizyki w 2013 Polsko-Niemiecka Nagroda Naukowa COPERNICUS, którą otrzymał wspólnie z prof. Haraldem Weinfurterem z Uniwersytetu w Monachium. Jest  laureatem wielu Nagród Ministra Nauki. Realizował  granty Narodowego Centrum Badań i Rozwoju oraz FNP, w tym prestiżowy grant-nagrodę  Mistrz, ostatnio TEAM. Był też kierownikiem polskich zespołów realizujących  granty Programów Ramowych UE. Jest dyrektorem Instytutu Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki UG. Jest również członkiem Rady Narodowego Centrum Nauki i jednym z redaktorów amerykańskiego czasopisma naukowego Physical Review A. Był wielokrotnie profesorem wizytującym uniwersytetów w Austrii i Chinach.

Jego najważniejsze osiągnięcia  to opracowanie metod  obserwacji interferencji wielofotonowej i i prace dotyczące  interpretacji i struktury praw rządzących światem atomów i cząstek., oraz badania w zakresie komunikacji kwantowej.

Jego pierwsza praca dotycząca stanów splątanych (Żukowski i Pykacz, Bell Theorem - Proposition of Realizable Experiment Using Linear Momenta, Physics Letters A)  ukazała się w 1988 roku i opisywała układ interferometryczny pozwalający obserwować zjawiska o bardzo zbliżonej naturze do korelacji Einsteina-Podolskiego-Rosena. Przełomowy był rok 1993 gdy w Physical Review Letters ukazała się pierwsza w historii praca z gdańskim autorem, zatytułowana  Event-ready-detectors Bell experiment via entanglement swapping (Żukowski, Zeilinger, Horne, Ekert). Zawierała ona opis zjawiska wymiany splątania i metody jego obserwacji w warunkach laboratoryjnych. Metody te umożliwiły obserwacje interferencji wyższego rzędu niż dwufotonowa (dostępne źródła produkują stany splątane tylko dwóch fotonów), w tym demonstrację pierwszej kwantowej teleportacji (grupa Zeilingera, 1997), co uważa się za jedno z flagowych osiągnięć eksperymentalnej kwantowej informacji. Techniki te zostały udoskonalone w dwóch pracach z lat 1995 i 1997 (współautorzy Zeilinger, Weinfurter i Horne). Stanowią podstawę setek eksperymentów, między innymi pierwszego precyzyjnego eksperymentalnego testu tzw. nierówności Bella wykonanego 2015 roku w Holandii (grupa Hansona),  a nieco później przez grupę Weinfurtera

W latach 2010-2015 w ramach grantów Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Unii Europejskiej i innych finansował badania kilkunastoosobowej, międzynarodowej grupy młodych naukowców, której był liderem. Najważniejsza jego praca z ostatnich lat to artykuł przeglądowy w Reviews of Modern Physics (najważniejsze czasopismo przeglądowe dotyczące fizyki) która podsumowuje  rozwój wielofotonowej interferometrii kwantowej (2012). Obecnie pracuje nad metodami wykrywania kwantowego splątania pomiędzy wiązkami światła o nieustalonej liczbie fotonów i nowym kwantowym opisem zjawiska polaryzacji (2015-2017).  

Hobby: biegi długodystansowe (do 42 km), windsurfing, inne nauki przyrodnicze, gospodarka światowa, słuchanie jazzu, etc.

https://mors.ug.edu.pl/media/aktualnosci/72677/prof_marek_zukowski_w_radiu_ug_mors